Είναι αλήθεια πως το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι μπορεί να γίνει το κέρας της Αμάλθειας. Ένα τραπέζι γιορτινό, και ιδιαίτερα το πρωτοχρονιάτικο, διακρίνεται από την αφθονία και την ποικιλία. Την πρώτη μέρα του χρόνου όλα πρέπει να παρέχονται πλουσιοπάροχα για να είναι ίδιες και οι υπόλοιπες μέρες του χρόνου
Για να δούμε, όμως, τη διατροφική αξία των φαγητών που προσφέρονται αυτή τη μέρα. Κυρίαρχη θέση στο πρωτοχρονιάτικο τραπέζι λαμβάνει η γεμιστή γαλοπούλα. Η γαλοπούλα είναι μια καλή επιλογή από τα τρόφιμα που ανήκουν στην ομάδα του κρέατος, δεν αποδίδει πολλές θερμίδες, μας παρέχει πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, ενώ αν καταναλωθεί χωρίς την πέτσα της, δεν μας δίνει «κακά» λιπαρά. Επίσης, η γαλοπούλα είναι πλούσια σε σίδηρο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και φώσφορο. Όσον αφορά τη γέμιση της γαλοπούλας, αυτή αποτελείται κυρίως από ρύζι, βούτυρο, κιμά, κάστανα, σταφίδες και άλλους ξηρούς καρπούς.
Η γέμιση αποδίδει αρκετές θερμίδες και θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στην ποσότητα που καταναλώνουμε. Μια καλύτερη επιλογή είναι η γέμιση που θα φτιάξουμε να περιέχει ρύζι και λαχανικά, όπως κρεμμυδάκι, πράσο κ.ά. Επιπρόσθετα, αν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ελαιόλαδο αντί για βούτυρο θα αντικαταστήσετε τα «κακά» λιπαρά με «καλά».
Η ξενόφερτη γαλοπούλα
Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η γαλοπούλα δεν είναι παραδοσιακό πιάτο αλλά ξενόφερτο έθιμο, που σιγά σιγά έγινε δικό μας. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, τη μέρα της Πρωτοχρονιάς συνήθιζαν να τρώνε το χοιρινό κρέας, το οποίο προερχόταν από γουρουνόπουλο που σφαγιαζόταν τις μέρες των Χριστουγέννων. Το χοιρινό κρέας είναι καλή πηγή πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας, είναι πλούσιο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, σε σίδηρο και σε ψευδάργυρο. Το χοιρινό είναι ένα παρεξηγημένο κρέας, αφ' ενός μεν γιατί έχει αρκετά μεγάλη αναλογία πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, πέρα από τα κορεσμένα (κακά) λιπαρά οξέα, αφ' ετέρου γιατί το λίπος του είναι ορατό και μπορούμε να το αφαιρέσουμε. Είναι πολύ σημαντική η επιλογή του τμήματος του ζώου που θα αγοράσουμε για να μαγειρέψουμε, μάλιστα κάποια κομμάτια έχουν γύρω στο 6% λίπος. Από τα πιο άπαχα κομμάτια είναι το μπούτι, το ψαρονέφρι και το κότσι. Το χοιρινό καταναλώνεται πολύ συχνά στις μέρες μας την Πρωτοχρονιά, είτε μαγειρευτό με πράσα και σέλινο είτε μαγειρευτό στον φούρνο. Οταν το χοιρινό συνοδεύεται από πράσα τότε η θρεπτική του αξία αυξάνεται, καθώς η βιταμίνη C που περιέχεται στα πράσα αυξάνει κατά πολύ την απορρόφηση του σιδήρου που υπάρχει στο χοιρινό κρέας.
Τα γιορτινά γλυκά
Για να δούμε και τη γλυκιά πλευρά του πρωτοχρονιάτικου τραπεζιού: τα μελομακάρονα, οι κουραμπιέδες, οι δίπλες και η βασιλόπιτα έχουν την τιμητική τους. Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα έχουν σχεδόν τις ίδιες θερμίδες, εξαρτάται βέβαια πάντα από τη συνταγή τους. Από την άλλη, συγκρίνοντας τη διατροφική τους αξία, τα μελομακάρονα υπερέχουν γιατί δεν περιέχουν καθόλου ζωικό λίπος ενώ περιέχουν τα πολύτιμα για το καρδιαγγειακό σύστημα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (ελαιόλαδο). Επίσης, το ελαιόλαδο, η κανέλα, το πορτοκάλι και το μέλι είναι καλές πηγές αντιοξειδωτικών ουσιών. Στον αντίποδα, οι «χιονισμένοι» κουραμπιέδες περιέχουν κορεσμένα λιπαρά οξέα και χοληστερόλη, τα οποία προέρχονται από το ζωικό βούτυρο και τους κρόκους των αβγών.
Από τα γιορτινά γλυκά, οι δίπλες μάς δίνουν τις λιγότερες θερμίδες. Οι δίπλες έχουν 87 θερμίδες ανά 30 γραμμάρια και παρασκευάζονται με βασικά συστατικά το αλεύρι, τα αβγά, το ελαιόλαδο, το μέλι, την κανέλα και τα καρύδια. Οι δίπλες περιέχουν κορεσμένα λιπαρά οξέα κυρίως προερχόμενα από τα αβγά, αλλά και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (ελαιόλαδο) και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (καρύδια). Η περιεκτικότητά τους σε αντιοξειδωτικές ουσίες είναι υψηλή, καθώς τα συστατικά τους, δηλαδή το ελαιόλαδο, τα καρύδια και η κανέλα, είναι πλούσια κι αυτά με τη σειρά τους σε αντιοξειδωτικά στοιχεία.
Και τελευταίο αφήσαμε το κατ' εξοχήν πρωτοχρονιάτικο γλυκό, τη βασιλόπιτα. Το έθιμο της βασιλόπιτας είναι πολύ παλιό, προέρχεται από εκείνο που λάμβανε χώρα στην αρχαία εορτή των «Κρονίων» (των ρωμαϊκών Σατουρναλίων) που παρέλαβαν οι Φράγκοι, από τους οποίους και προήλθε η συνήθεια της τοποθέτησης νομίσματος μέσα στην πίτα και της ανακήρυξης ως «Βασιλιά της βραδιάς» εκείνου που το έβρισκε. Η βασιλόπιτα είναι το πιο παχυντικό γλυκό των εορτών, καθώς ένα κομμάτι της μας δίνει 380 θερμίδες. Το συγκεκριμένο γλυκό παρασκευάζεται με αρκετά μεγάλες ποσότητες βουτύρου και αρκετά αβγά, με αποτέλεσμα να ανεβαίνει η περιεκτικότητά του σε «κακά» λιπαρά οξέα. Καλό θα ήταν να καταναλώσετε μόνο ένα κομμάτι.
Αλκοόλ με μέτρο
Συνεχίζοντας την «περιήγησή» μας στο γιορτινό τραπέζι, στεκόμαστε στα αλκοολούχα ποτά. Γενικότερα, τις μέρες της Πρωτοχρονιάς γίνεται πολύ μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ. Οταν η κατανάλωση του αλκοόλ γίνεται με μέτρο, περίπου στο ένα ποτήρι ημερησίως για υγιείς γυναίκες και 2 ποτήρια για τους υγιείς άνδρες, η δράση του είναι ευεργετική για το καρδιαγγειακό σύστημα. Σε περιπτώσεις που η κατανάλωση αλκοόλ αυξάνεται κατά πολύ, υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες διαταραχής των ανθρώπινων λειτουργιών. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το αλκοόλ μάς εφοδιάζει με αρκετές θερμίδες. Ενα γραμμάριο αλκοόλ μας αποδίδει 7 θερμίδες. Όσο μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε αλκοόλ έχει ένα ποτό τόσο περισσότερες θερμίδες δίνει. Όσον αφορά το ποτό της Πρωτοχρονιάς, δηλαδή τη σαμπάνια, μπορούμε να πούμε ότι είναι ένα ποτό που δεν έχει πολλές θερμίδες. Η περιεκτικότητα της σαμπάνιας είναι γύρω στο 12%, δηλαδή όσο ένα μέσο λευκό κρασί. Συγκεκριμένα, ένα ποτήρι σαμπάνιας μας δίνει 80-90 θερμίδες.
Η ατμόσφαιρα των γιορτών δίνει σε όλους μας το άλλοθι να μην προσέχουμε τι καταναλώνουμε. Καλό θα ήταν να είμαστε λίγο προσεκτικοί όταν καθόμαστε στο γιορτινό τραπέζι και ιδιαίτερα εκείνοι που έχουν λόγους να χάσουν βάρος, καθώς η υπερβολική κατανάλωση θερμίδων μπορεί να εμποδίσει τις προσπάθειές μας.
Συμβουλές για τη μέρα της γιορτής
* Αν υπάρχει μπουφές, δείτε πρώτα προσεκτικά τι προσφέρεται και μετά, αφού αποφασίσετε τι πραγματικά θέλετε, γεμίστε το πιάτο σας αποφεύγοντας να δοκιμάσετε όλα τα φαγητά.
* Γεμίστε ένα μεγάλο μέρος του πιάτου σας με λαχανικά, καθώς οι φυτικές ίνες που περιέχουν επιφέρουν γρηγορότερα τον κορεσμό.
* Μην καταναλώνετε την πέτσα της γαλοπούλας και του γουρουνόπουλου.
* Να είστε προσεκτικοί με την κατανάλωση του αλκοόλ. Η προσθήκη αναψυκτικού στα ποτά αυξάνει τη θερμιδική τους αξία.
* Καταναλώστε με μέτρο τα γλυκά.
* Όταν ξέρετε ότι ένα γεύμα της μέρας σας θα είναι «φορτωμένο» σε θερμίδες, προσπαθήστε τα άλλα σας γεύματα να είναι πιο λιτά.
* Μην κάθεστε ακίνητοι, αλλά διασκεδάστε και χορέψτε.
΄Οταν κάνετε τραπέζι στο σπίτι σας
* Φτιάξτε και κάποιο άλλο πιάτο που δεν περιέχει πολλές θερμίδες και λιπαρά, ούτως ώστε οι καλεσμένοι σας αλλά κι εσείς να έχετε τη δυνατότητα επιλογής.
* Σερβίρετε τα κρέατά σας ξεχωριστά από τις σάλτσες για να βάλει όσο θέλει ο καθένας.
* Φτιάξτε πολλές σαλάτες με διαφορετικά λαχανικά και αποφύγετε τις λιπαρές σάλτσες (π.χ. μαγιονέζα) και τα παχιά τυριά.
* Προσπαθήστε να μην τσιμπολογάτε κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος.
* Μην πιέζετε τους καλεσμένους σας να δοκιμάσουν απ' όλα τα πιάτα, προκειμένου να αξιολογήσουν τις μαγειρικές σας ικανότητες.
Οταν γευματίζετε εκτός σπιτιού
* Αν πάτε σε κάποιο εστιατόριο, αποφύγετε τα α λα καρτ μενού καθώς θα μπείτε στον πειρασμό να φάτε όλα τα πιάτα αφού τα πληρώσατε.
* Αν μπορείτε, πάρτε κι εσείς μέρος στην επιλογή του εστιατορίου κι επιλέξτε κάποιο που γνωρίζετε ότι δεν έχει βαριά κουζίνα.
* Ρωτήστε με τι γαρνιτούρες σερβίρονται τα κυρίως πιάτα και ζητήστε να σας αντικαταστήσουν, για παράδειγμα, τις τηγανητές πατάτες με λαχανικά.
Τροφή Ποσότητα Θερμίδες
Μελομακάρονο Ενα κομμάτι 140
Κουραμπιές Ενα κομμάτι 130
Βασιλόπιτα Μέτριο κομμάτι380
Δίπλες Μία μεγάλη 87
Γαλοπούλα βραστή Μερίδα 250
Γαλοπούλα γεμιστή Μερίδα 450
Χοιρινό πρασοσέλινο Μερίδα 550
Χοιρινή μπριζόλα σχάρας Μία 350
Χοιρινό στο φούρνο με
πατάτες Μερίδα 780
Πατάτες φούρνου Μερίδα 430
Κρασί λευκό Ποτήρι 77
Κρασί κόκκινο Ποτήρι 90
Ουίσκι Ποτήρι 120
Κονιάκ Ποτήρι 100
Σαμπάνια Ποτήρι 85
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου