Ο Δεκέμβριος στη λαογραφία

Ο Δεκέμβριος, , ήταν  ο δέκατος μήνας, όπως το λέει και το όνομά του (Δεκέμβριος από το λατινικό Decem = Δέκα), , όταν το έτος των Ρωμαίων ήταν δεκάμηνο.   Για μας βέβαια σήμερα είναι ο δωδέκατος και τελευταίος μήνας του ηλιακού μας έτους.

Κατά βάση αποτελεί τον πρώτο μήνα του Χειμώνα και η μεταβολή του καιρού γίνεται ολοφάνερη, με σημαντική πτώση της θερμοκρασίας.

Το κρύο του Δεκέμβρη συνδέεται με τρεις κυρίως γιορτές και μάλιστα  στην αρχή του μήνα: Της Αγίας Βαρβάρας, του Αγίου Σάββα και του Άι – Νικόλα. Λέει η παροιμία “Βαρβάρα βαρβαρώνει, Άι Σάββας σαβανώνει, Άι – Νικόλας παραχώνει”. Στις ορεινές περιοχές “Ήπειρο, Δυτική Μακεδονία, Ρούμελη” το κρύο συνδέεται και με τη γιορτή του Αγίου Ανδρέα.” Ο Άγιος Ανδρέας έφτασε, το κρύο αντρειεύει” λένε, παρετυμολογώντας το Αντρέας από το αντρειεύω

Για κάποιες περιοχές της χώρας μας ο Δεκέμβριος σηματοδοτεί και το τέλος της σποράς. Ως προς τη σπορά, λένε: “Δεκέμβρης, δίκιος σπόρος” ή “Δικέμβρη, δίκια σπέρνε”. Δίκια σημαίνει εδώ ότι ο ζευγάς δεν πρέπει να ρίχνει το σπόρο μήτε πολύ αριά, μήτε πολύ πυκνά, γιατί το  χώμα είναι αρκετά ποτισμένο από τη βροχή πια κι έτσι δεν υπάρχει φόβος μήπως δε φυτρώσει μέρος του σπόρου ή μήπως δεν τραφεί αυτός που θα φυτρώσει. Άλλες παροιμίες σχετικές με το Δεκέμβρη είναι και ο παρακάτω:

“Ο Δεκέμβρης, κρύο αντρειώνει”

“Χιόνι του Δεκεμβρίου, χρυσάφι του καλοκαιριού”