25η Μαρτίου

 

Η γιορτή της 25ης Μαρτίου είναι διπλή. Γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και την Έναρξη της Επανάστασης που κήρυξαν οι Έλληνες εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

 

 Η λέξη Ευαγγελισμός σημαίνει «φέρνω καλά νέα». Σύμφωνα με την θρησκευτική παράδοση των χριστιανών, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, ανακοίνωσε στην Παναγία το χαρμόσυνο μήνυμα ότι θα  φέρει στον κόσμο τον Χριστό.

 

Επειδή ο Χριστός για τους χριστιανούς συμβολίζει την αναγέννηση, τη ζωή, την Ανάσταση, ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου γιορτάζεται την ίδια ημέρα με την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων από τον Οθωμανικό ζυγό.

Το 1453 η πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η Κωνσταντινούπολη, μετά από στενή πολιορκία έπεσε στα χέρια τον Οθωμανών. Είχαν προηγηθεί κι άλλες επιθέσεις από άλλους λαούς που είχαν αποδυναμώσει την πρωτεύουσα. Ακολούθησαν 400 χρόνια κυριαρχίας των Οθωμανών, οι οποίοι εκτός από την Ελλάδα είχαν καταλάβει τεράστιες εκτάσεις από την Αίγυπτο ως τα Βαλκάνια και τα βάθη της Ασίας.

  Τέσσερις γενιές Ελλήνων κατάφεραν να επιβιώσουν και να κρατήσουν ζωντανή τη γλώσσα τους, τη θρησκεία και πολλά από τα έθιμά τους. Βοηθούς σε αυτή την προσπάθεια είχαν την εκκλησία, τους Έλληνες που πήγαν στην Ευρώπη και τους Φιλέλληνες. Οι Έλληνες από την Ευρώπη προσπάθησαν να σώσουν τα ελληνικά γράμματα και την ελληνική παιδεία και να κάνουν γνωστό στους Ευρωπαίους το πρόβλημα της Ελλάδας. Κατάφεραν να συγκινήσουν κάποιους Ευρωπαίους κι έτσι δημιουργήθηκε το κίνημα των Φιλελλήνων. Οι Φιλέλληνες υποστήριξαν τον αγώνα των Ελλήνων για ελευθερία και μάλιστα πολλοί πολέμησαν  στο πλευρό των Ελλήνων, όταν άρχισε η Επανάσταση.

Η Επανάσταση άρχισε από τη Μολδαβία το 1820, όταν ο Σουλτάνος στράφηκε στρατιωτικά εναντίον του Αλή Πασά. Αυτή η προσπάθεια απέτυχε αλλά τον επόμενο χρόνο κηρύχθηκε νέος αγώνας που ξεκίνησε από την Πελοπόννησο. Αυτό που δυσχέραινε τον αγώνα των Ελλήνων ήταν ο μικρός τους αριθμός και η έλλειψη σε στρατιωτική ύλη. Όμως η αποφασιστικότητά τους είχε ως αποτέλεσμα πολλές νικηφόρες μάχες.

Στις 20/12/1821 η Α Εθνοσυνέλευση ανακήρυξε  την ανεξαρτησία της Ελλάδας και συνέταξε  Προσωρινό Πολίτευμα. Στο σύνταγμα αναγραφόταν ότι ο αγώνας εναντίον των Οθωμανών είναι ένας αγώνας υπέρ της ελευθερίας και για την προάσπιση των φυσικών δικαιωμάτων που αποτελούσαν δικαίωμα όλων των ανθρώπων, όπως είναι η ζωή, η  τιμή, η ιδιοκτησία, η ελευθερία.

  

Σημαντικοί ήταν οι αγωνιστές Κολοκοτρώνης, Ανδρούτσος, Κανάρης, Μακρυγιάννης αλλά και οι αγωνίστριες Μπουμπουλίνα και Μαντώ Μαυρογένους που ενίσχυσαν τον αγώνα δίνοντας στον αγώνα τα καράβια των οικογενειών τους και παίρνοντας και οι ίδιες μέρος στις ναυμαχίες. Η επιτυχία της επανάστασης στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό και στην ραγδαία εξάπλωσή της ανά την επικράτεια. Σημαντικοί αγώνες έγιναν και στη Μακεδονία. Μεγάλες οικογένειες (αντίστοιχες των Κολοκοτρωναίων), οι Λαζαίοι, οι Καρατασαίοι, οι Γατσαίοι προσέφεραν τα μέγιστα στην υπόθεση του αγώνα.   

Στο πολιτικό παρασκήνιο η μάχη ήταν επίσης σκληρή. Σε αυτόν τον αγώνα οι Ευρωπαίοι άλλοτε κρατούσαν ουδέτερη στάση, άλλοτε ενίσχυαν την ελληνική πλευρά και άλλοτε την οθωμανική. Αρχικά η επανάσταση καταδικάστηκε αλλά στην πορεία οι Ευρωπαίοι αναγνώρισαν τον αγώνα των Ελλήνων ως δίκαιο αγώνα υποδουλωμένου έθνους που ζητούσε την ελευθερία του. Στη Συνδιάσκεψη του Λονδίνου, το Νοέμβριος 1829, οι Μεγάλες Δυνάμεις Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία που κυριαρχούσαν στην Ευρώπη, αποδέχθηκαν την ανεξαρτησία της Ελλάδας.  Το 1832 με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης μεταξύ Βρετανίας, Ρωσίας, Γαλλίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αναγνωρίζεται η ανεξαρτησία της Ελλάδας και από το Σουλτάνο.

Για τους Έλληνες αυτή η Επανάσταση ισοδυναμεί με το ξύπνημα την εθνικής συνείδησης, με την προσπάθεια να συνεχίσουν να ζουν ελεύθεροι στην γη των προγόνων τους. Στις μέρες μας τιμούμε τους πολεμιστές του 1821 για τον ηρωισμό τους και την φιλοπατρία. Είναι για μας το παράδειγμα κάθε ανθρώπου μου μάχεται για τα δικαιώματά του.

 

Αυτό είναι και το μήνυμα αυτής της ημέρας. Μακριά από εξάρσεις και υπερβολές να δούμε την ουσία που κρύβει η ιστορία. Και αυτή είναι ότι μόνο μέσα από την ειρήνη, την ελευθερία, τη δικαιοσύνη και την ισότητα μπορούν οι λαοί να συνυπάρχουν κι να προοδεύουν.